Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Γεια σας παιδιά!
Παρασκευή σήμερα, μία ημέρα πριν το τέλος της Σαρακοστής και την έναρξη της Μεγάλης ή Αγίας εβδομάδας και θα ξεκινήσουμε αλλιώτικα! Δε θα έχουμε εργασίες, παρά μόνο αναγνώσεις και δημιουργικά παιχνίδια!!!
Θα μιλήσουμε, θα ακούσουμε και θα διαβάσουμε για την ΑΓΑΠΗ, που είναι το μεγάλο μήνυμα αυτών των ημερών. Ο Χριστός σταυρώθηκε από αγάπη για τους ανθρώπους!
Μέσα από το υπέροχο, τρυφερό παραμύθι της Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου που έχει τίτλο «Πασχαλιά και πασχαλίτσα»
"Σ΄ έναν κήπο μια φορά, φούντωσε και άνθισε μια πασχαλιά. Άνοιξη είχε φτάσει και κόντευε πια το Πάσχα και όλα τα φυτά είχαν φορέσει τα καλά τους. Καμάρωνε η πασχαλιά τα ευωδιαστά της ανθάκια, αλλά ένιωθε ακεφιά.
Ξάφνου ο ουρανός γέμισε σύννεφα και ξέσπασε μια φοβερή καταιγίδα! Όταν η καταιγίδα σταμάτησε, βγήκε το ουράνιο τόξο και ο λαμπερός ήλιος. Τότε τίναζε τα κλαδιά της η πασχαλιά και είδε ένα μικρό κόκκινο ζουζούνι με μαύρες βούλες γαντζωμένο σε ένα από τα κλαδιά της.
«Ποια είσαι ; Πως βρέθηκες εδώ;» ρώτησε η πασχαλιά το ζουζούνι.
«Η μπόρα πήρε τη φωλιά και τη μαμά μου μακριά και έτσι τώρα δεν έχω ούτε φωλιά, ούτε μαμά» είπε αυτό στεναχωρημένο.
«Μη στεναχωριέσαι, θα σε προσέχω εγώ» είπε η πασχαλιά.
Είσαι πολύ καλή», είπε το ζουζουνάκι και της έδωσε ένα γλυκό φιλί στα κλαδιά της.
Η πασχαλιά ένιωσε τόσο όμορφα που της έφυγε η ακεφιά και τα λουλούδια της μοσχοβόλησαν ακόμα περισσότερο.
«Πώς σε λένε;» ρώτησε το κόκκινο ζουζούνι.
«Με λένε Πασχαλιά, γιατί ανθίζω το Πάσχα.» Το ζουζούνι έμεινε σιωπηλό.
«Μην είσαι λυπημένο, θα σου βρω εγώ ένα όνομα και θέλω να γίνω η μαμά σου, γιατί σε αγαπώ, αν το θέλεις και συ».
Το ζουζούνι συμφώνησε και πήγε μια βόλτα στον κήπο, αλλά γύρισε στεναχωρημένο, επειδή ένα σαλιγκάρι του είπε πως δεν μπορεί να έχει μαμά ένα φυτό. Η πασχαλιά όμως του είπε πως το μόνο που μετράει είναι η αγάπη.
Την άλλη μέρα που πήγε βόλτα πάλι στεναχωρήθηκε, γιατί ένα σκουλήκι του είπε πως δε γίνεται να έχει μαμά του την πασχαλιά, γιατί δεν έχουν τα ίδιο χρώμα.
«Το χρώμα δεν έχει σημασία» είπε η πασχαλιά «το μόνο που μετράει είναι η αγάπη».
Την επόμενη μέρα πάλι πήγε βόλτα, όμως γύρισε χαρούμενη.
«Κάποιος προσπάθησε σήμερα να με στεναχωρήσει, αλλά δεν τα κατάφερε» είπε το ζουζούνι.
«Μια κερασιά μου είπε ότι έπρεπε εκείνη να είναι η μαμά μου, γιατί έχουμε το ίδιο χρώμα, αλλά εγώ της είπα πως έχω μαύρες βούλες, ενώ τα κεράσια δεν έχουν. Επίσης μου είπε πως κοντά της θα είχα πολύ φαγητό και θα ζούσα μες τα πλούτη. Εγώ όμως της είπα πως δε μετράνε τα πλούτη, αλλά μόνο η αγάπη έχει σημασία !»
Η πασχαλιά δάκρυσε από χαρά και αποφάσισε να τη βαφτίσει, της έδωσε ένα όνομα που έμοιαζε πολύ με το δικό της, για να μοιάζουνε σε αυτό τουλάχιστον, την ονόμασε... Πασχαλίτσα.
«Επειδή το όνομά σου, θα θυμίζει το Πάσχα, τα βαφτίσια σου θα γίνουν τη μέρα της Ανάστασης». Τη μέρα εκείνη μαζεύτηκαν όλα τα λουλούδια, τα δέντρα, τα πουλιά και τα ζουζούνια του κήπου και με νονές τις ηλιαχτίδες, έγινε η βάφτιση.
Από τότε η Πασχαλιά και η Πασχαλίτσα μαζί αγκαλιά και αγαπημένες ζουν την άνοιξη και μας φέρνουν το Πάσχα."
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
Από την Κυριακή των Βαΐων αρχίζει ουσιαστικά η λεγόμενη Μεγάλη Εβδομάδα ή Εβδομάδα των Παθών.
Την ημέρα αυτή γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Κυρίου Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ.
Την τελευταία χρονιά που ο Χριστός πήγαινε μαζί με τους μαθητές τους Ιεροσόλυμα, για τη μεγάλη γιορτή των ισραηλιτών, το Πάσχα, μεγάλη υποδοχή έκανε ο λαός για το Βασιλέα των Ουρανών. Ο Ιησούς μπήκε στην πόλη καθισμένος σε ένα μικρό γαϊδουράκι, που στη ράχη του δεν κάθεσαι ποτέ κανείς.
Στα Ιεροσόλυμα τις ημέρες εκείνες πλήθος λαού που βρισκόταν, για να γιορτάσει το Πάσχα. Είχαν πληροφορηθεί πολλοί άνθρωποι την Ανάσταση του Λαζάρου και τον ερχομό του Ιησού. Ετοιμάστηκαν λοιπόν και τον υποδέχθηκαν σαν βασιλιά στρώνοντας το δρόμο κλαδιά από φοίνικες και τα ρούχα τους.
Άλλοι σκαρφαλώνουν στα δέντρα για να Τον δουν και άλλοι κουνούσαν τα κλαδιά και Τον επευφημούσαν λέγοντας:
«Ωσαννά! Ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου»,
δηλαδή,
Αυτή την ένδοξη και Λαμπρή Κυριακή, με το πανηγύρι κατά την είσοδο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, αρχίζει Μεγάλη εβδομάδα για τους Χριστιανούς. Πηγαίνοντας στην εκκλησία αφιερώνουμε την ημέρα μας τη δόξα Του και μοιράζουμε την καρδιά μας μαζί Του. Οι ναοί, όλοι, αυτή την ημέρα, είναι στολισμένοι με κλαδιά βάγιας και έχουν παντού κλαδιά δάφνης για το πέρασμα του Λυτρωτή του κόσμου. Τα Βάγια είναι κλαδιά. Ο ιερέας στο τέλος της θείας λειτουργίας δίνεις σ΄όλο τον κόσμο από ένα κλαδί. Τα Βάγια που παίρνουν οι νοικοκυραίοι, μαζί με τον βασιλικά του Σταυρού και τα λουλούδια του Επιταφίου, τα φυλάνε στα εικονίσματά τους, και χρησιμεύουν ως «φυλαχτά» στο κάθε σπιτικό. Την ημέρα εκείνη λένε:
Βάγια βάγια των Βαγιώντρώνε ψάρι και κολιόκαι την άλλη Κυριακήκόκκινο αυγό και αρνί
Ενώ όμως το πρωινό ξεκίνησε ένδοξο το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων η Εκκλησία πενθεί. Ο Νυμφίος Χριστός βαδίζει «προς το εκούσιον πάθος».
Οι εκκλησίες στολίζονται πένθιμα, κι οι ιερείς φορούν μαύρα ή μωβ άμφια. Τα φώτα είναι λίγα κι οι ψάλτες ψάλλουν αργά, ρυθμικά και ευλαβικά:
«Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα·ἀνάξιος δέ πάλιν, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μή τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς, ἵνα μή τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καί τῆς Βασιλείας ἔξω κλεισθῇς· ἀλλά ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶ ὁ Θεός ἡμῶν, προστασίαις τῶν ἀσωμάτων, σῶσον ἡμᾶς.»
Δηλαδή
«Να ο Νυμφίος έρχεται μεσάνυχτα και μακάριος ο δούλος, που ξύπνιο θα τον βρει. Ανάξιος είναι πάλι εκείνος που θα τον βρει να τεμπελιάζει, Πρόσεξε λοιπόν, ψυχή μου, μη νικηθείς από τον ύπνο, για να μην παραδοθείς στο θάνατο, και έξω από τη βασιλεία ου Θεού κλεισθείς. Αλλά σήκω και φώναξε: Άγιος, άγιος άγιος είσαι, Θεέ μας, με τη βοήθεια της Θεοτόκου ελέησε μας.»
Τότε ο ιερέας βγάζει από το Άγιο βήμα την εικόνα του θεανθρώπου, με το πονεμένο πρόσωπο και το ακάνθινο στεφάνι, στα μαλλιά, με την κόκκινη χλαμύδα στους ώμους και ένα καλάμι στα χέρια. Την τοποθετεί στο κέντρο του ναού. Κάθε ναός έχει αυτή την εικόνα ομοίωμα που λέγεται «η άκρα ταπείνωσις» Παραμένει στο κέντρο του ναού μέχρι τη Μεγάλη Πέμπτη, όταν η σταύρωση του Ιησού συγκλονίζει τη Χριστιανοσύνη.
ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ
Σήμερα ξεκινάει η Μεγάλη Εβδομάδα, η Εβδομάδα των Παθών, σε όλους γνωστή ως Εβδομάδα του Πάσχα.
Όταν εμείς είμαστε μικροί για να προσεγγίσουμε το νόημα των ημερών λέγαμε το τραγουδάκι:
"Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μέρα.
Μεγάλη Τρίτη, μεγάλη κρίση.
Μεγάλη Τετάρτη, μεγάλο σκοτάδι.
Μεγάλη Πέφτη, δάκρυο πέφτει.
Μεγάλη Παρασκευή, θλίψη πολλή.
Μεγάλο Σαββάτο, χαρές γιομάτο.
Μεγάλη Λαμπρή, χάσκα μούσκα αυγό κι αρνί."
Ή αλλιώς
Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μέρα.
Μεγάλη Τρίτη, ο Χριστός εκρίθη.
Μεγάλη Τετάρτη, ο Χριστός εχάθη.
Μεγάλη Πέμπτη, ο Χριστός ευρέθη.
Μεγάλη Παρασκευή, ο Χριστός στο καρφί.
Μεγάλο Σάββατο, ο Χριστός στην ταφή.
Μεγάλη Λαμπρή, αυγό και αρνί.
Η Εκκλησία ξεκινώντας τις ακολουθίες της καλεί τους πιστούς να προετοιμαστούν πνευματικά. Ο άνθρωπος αν θέλει να κερδίσει τη βασιλεία του Θεού πρέπει να αποφύγει τη ζωή του την κακία, την έχθρα, το μίσος και να κάνει μόνο έργα αγάπης και αρετής.
Για αυτό γιορτάζουμε δύο πράγματα.
Πρώτα θυμόμαστε τον Ιωσήφ, τον πιο αγαπητό γιο του Ιακώβ, που τον πούλησαν τα αδέρφια του σε εμπόρους στην Αίγυπτο.
Ήταν ο μικρότερος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έρριξαν σ’ ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάργειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή.
Αυτός κατατρεγμένος και δυστυχής αποφεύγει την αμαρτία. Έτσι, γίνεται Ελπίδα για την οικογένεια του και η σωφροσύνη και το μυαλό του σώζουν και την ψυχή του.
Κάποτε όμως ο Φαραώ, ο βασιλιάς της Αιγύπτου, είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν εξηγητή. Με το φωτισμό του Θεού, μόνο ο Ιωσήφ μπόρεσε να το εξηγήσει. Ότι θα έλθουν στη χώρα του επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και πείνας. Ενθουσιάσθηκε ο Φαραώ από τη σοφία του και τον έκανε γενικό άρχοντα, σαν πρωθυπουργό.
Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια της πείνας όλο το λαό. Με αφορμή τη διανομή του σιταριού, φανερώθηκαν τ’ αδέλφια του που τον είχαν φθονήσει. Εκείνος δεν τους κράτησε κακία, αντίθετα τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους γονείς.
Αυτός λοιπόν αποτελεί προεικόνιση του Χριστού, διότι και Αυτός, αγαπητός γιός του Πατέρα, φθονήθηκε από τους ομοφύλους Του Ιουδαίους, πουλήθηκε από το μαθητή Του για τριάντα αργύρια και κλείσθηκε στο σκοτεινό λάκκο, τον τάφο.
Έπειτα τονίζεται η ξεραμένη συκιά, που δηλώνει την εβραϊκή συναγωγή. ο Χριστός την καταριέται και την ξηραίνει, όπως ξηραίνονται και μαραζώνουν πνευματικά οι άνθρωποι που, αν και Τον γνωρίζουν δεν Τον αναγνωρίζουν ως Σωτήρα και Λυτρωτή η ζωή τους.
ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ
Ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός κυριαρχεί τη μεγάλη Τρίτη στην εκκλησία. Η μετάνοια μιας αμαρτωλής γυναίκας. Μία απλή γυναίκα πλησιάζει το Χριστό και χύνει στα πόδια Του μύρα αγάπης και δάκρυα μετάνοιας. ‘Όταν μετανιώνουμε πραγματικά και λυπόμαστε για κάποια πράξη μας, ο Χριστός πάντα μας δέχεται με ανοιχτή την αγκαλιά. Έτσι δέχτηκε και αυτή τη γυναίκα που την λύτρωσε από τη θλίψη και τη στεναχώρια.
Ακόμα αυτή τη μέρα θυμόμαστε την παραβολή των δέκα παρθένων, όπου Πέντε εξ αυτών βρίσκονταν σε ετοιμότητα και περίμεναν πάντα τον Κύριο, είχαν πάρει μαζί με τα λυχνάρια τους και αρκετό λάδι, ενώ οι άλλες πέντε είχαν ξεχαστεί και δεν ήταν έτοιμες τα λυχνάρια τους έσβησαν και δεν έγιναν δεκτές στη συνάντηση με τον Κύριο. Η παραβολή αυτή μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.
Η άλλη παραβολή είναι των Ταλάντων που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.
Την ίδια μέρα ακούμε στην εκκλησία να ψάλλεται το πολύ γνωστό τροπάριο της Κασσιανής. Είναι ένας ύμνος μετανοίας και εμπιστοσύνη στον Θεό γραμμένος από τη βυζαντινή ποιήτρια Κασσιανή
Το παρακάτω βίντεο μας βοηθάει να θυμηθούμε την ιστορία από την παραβολή των δέκα παρθένων και την παραβολή των ταλάντων. Οι εικόνες που παρουσιάζονται βοηθάνε στο να παρακολουθήσουν το κείμενο της αφήγησης .
Ακολουθεί μια πιο παιδική παρουσίαση της παραβολής των ταλάντων.
Λίγα λόγια για την Κασσιανή.
Η Οσία Κασσιανή (ή Κασσία ή Ικασία ή Εικασία) η Υμνογράφος γεννήθηκε μεταξύ του 805 και του 810 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και έζησε στα χρόνια του βασιλιά Θεοφίλου (829 -842 μ.Χ.). Λέγεται ότι συμμετείχε σε μια τελετή επιλογής νύφης για τον αυτοκράτορα Θεόφιλο. Σε αυτήν ο αυτοκράτορας θα επέλεγε νύφη δίνοντάς της ένα χρυσό μήλο. Καθώς θαμπώθηκε από την ομορφιά της Κασσιανής, την πλησίασε για να της δώσει το μήλο, λέγοντάς της:
«Από τη γυναίκα προέρχονται τα χειρότερα» (αναφερόμενος στην αμαρτία και στις συμφορές που προέκυψαν από την Εύα).
Τότε η Κασσιανή, εύστροφη και ετοιμόλογη του απάντησε: «Ναι, αλλά από τη γυναίκα προέρχονται και τα καλύτερα» (αναφερόμενη στην Παναγία, που γέννησε το Χριστό).
Με βάση την παράδοση ο ακριβής διάλογος ήταν:
– Εκ γυναικός τα χείρω.
– Kαι εκ γυναικός τα κρείττω.
Ο αυτοκράτορας θύμωσε με το πνεύμα αντιλογίας της και τελικά επέλεξε άλλη σύζυγο, τη Θεοδώρα.
Ο εγωισμός του Θεόφιλου τραυματίστηκε με αποτέλεσμα να απορρίψει την Κασσιανή και να επιλέξει τη Θεοδώρα για σύζυγό του.
Αργότερα, η Κασσιανή το 843 μ.Χ. ίδρυσε ένα μοναστήρι στα δυτικά της Κωνσταντινούπολης, κοντά στα τείχη της πόλης, του οποίου έγινε και η πρώτη ηγουμένη. Με βάση την παράδοση ο αυτοκράτορας Θεόφιλος, συνεχίζοντας να είναι ερωτευμένος μαζί της, επιθυμούσε να την δει για μία τελευταία φορά πριν πεθάνει κι έτσι πήγε στο μοναστήρι όπου βρισκόταν. Η Κασσιανή ήταν μόνη στο κελί της γράφοντας το γνωστό τροπάριο της, που ψάλλεται στις Εκκλησίες το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης, όταν αντιλήφθηκε την άφιξη της αυτοκρατορικής ακολουθίας. Τον αγαπούσε ακόμη αλλά πλέον είχε αφιερώσει τη ζωή της στο Θεό γι αυτό και κρύφτηκε, μη επιθυμώντας να αφήσει το παλιό της πάθος να ξεπεράσει το μοναστικό της ζήλο. Άφησε όμως το μισοτελειωμένο ύμνο πάνω σε ένα τραπέζι. Ο Θεόφιλος ανακάλυψε το κελί της και μπήκε σε αυτό ολομόναχος. Την αναζήτησε αλλά μάταια. Εκείνη τον παρακολουθούσε μέσα από μία ντουλάπα στην οποία είχε κρυφτεί. Ο Θεόφιλος στενοχωρήθηκε, έκλαψε και μετάνιωσε που για μία στιγμή υπερηφάνειας έχασε μία τόσο όμορφη και έξυπνη γυναίκα. Στη συνέχεια βρήκε τα χειρόγραφα της Κασσιανής επάνω στο τραπέζι και τα διάβασε. Μόλις ολοκλήρωσε την ανάγνωση κάθισε και πρόσθεσε ένα στίχο στον ύμνο. Σύμφωνα με την παράδοση ο στίχος αυτός ήταν «ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη». Φεύγοντας εντόπισε την Κασσιανή που κρυβόταν στην ντουλάπα αλλά δεν της μίλησε, σεβόμενος την επιθυμία της. Η Κασσιανή βγήκε από την κρυψώνα της μετά την αναχώρηση του αυτοκράτορα, διάβασε την προσθήκη του και στη συνέχεια ολοκλήρωσε τον ύμνο.
Η μεγάλη αυτή ποιήτρια, υμνογράφος και μελωδός της εκκλησίας μας, η Αγία Κασσιανή, ταξίδεψε στην Ιταλία και την Κρήτη και κατέληξε στην Κάσο, όπου ετελείωσε η επίγεια ζωή της. Μετά το θάνατό της, τοποθέτησαν το σώμα της σε μαρμάρινη λάρνακα και την έβαλαν σε παρεκκλήσιο, που ήταν αφιερωμένο στο όνομά της. Σώζεται σήμερα η λάρνακα και το βυζαντινό ψηφιδωτό του 9ου αιώνα μ.Χ. Επίσης στο εκκλησάκι υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα με σημείο του σταυρού και χρονολογία 890 μ.Χ. Κατά πληροφορίες, πάλι από την Κάσσο, τα οστά της Οσίας έχουν μεταφερθεί στην Ικαρία.
Ήθη και έθιμα
Η Μεγάλη Τρίτη (καθώς και η Μεγάλη Δευτέρα) είναι ημέρες που συνηθίζουμε να αφιερώνουμε στην καθαριότητα του σπιτιού και στην προετοιμασία για τη Μεγάλη Εορτή της Ανάστασης. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, τη Μεγάλη Τρίτη συνηθίζουν να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλούρια και τα τσουρέκια.
Πολλά άλλα έθιμα της παράδοσης συνδέονται με την ημέρα αυτή και ανάλογα σε κάποιες περιοχές στήνονται δρώμενα και χοροί, που αναφέρονται στην εορτή της άνοιξης ή στις βροχές του Απρίλη. Στη Θάσο αναβιώνει το πανάρχαιο έθιμο «Για βρεξ’ Απρίλη μ’», όπου χορεύονται παραδοσιακοί χοροί. Στην Ιερισσό της Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ’ αλώνι».
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
Η μετάνοια είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μα. Γι΄ αυτό τη Μεγάλη Τετάρτη (μέρα του Αγίου Μύρου) τιμάμαι το μύρο που άλειψε στα πόδια του Ιησού η πόρνη που μετάνιωσε για την αμαρτωλή ζωή της. Αλλά και το μύρο που άλειψε ο Ιησούς στα πόδια των 12 μαθητών Του, σκύβοντας ταπεινά μπροστά τους και δίνοντάς τους ένα μεγάλο παράδειγμα. Ο κάθε άνθρωπος πρέπει απλά και με αγάπη να σκύβει μπροστά στο συνάνθρωπό του να τον τιμά και να τον σέβεται.
Η Μεγάλη Πέμπτη είναι ημέρα όπου κρεμάται επί ξύλου ο Ιησούς Ναζωραίος, ο βασιλεύς των Ιουδαίων, οι σταγόνες από το αίμα του φωτίζουν τη γη και τα λουλούδια της αγάπης, της θυσίας και της ειρήνης φυτρώνουν!
Μα αυτή εξάλλου είναι η βασιλεία του Θεού!
ΚΑΘΕ ΜΕΓΑΛΗ ΠΈΜΠΤΗ ξημερώνει μία πολύ σημαντική μέρα για ολόκληρη τη χριστιανοσύνη, δύο βασικά γεγονότα χαρακτηρίζουν τις ιερές ακολουθίες της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης: Ο Μυστικός Δείπνος του Κυρίου με τους μαθητές Του και η προδοσία του Ιούδα.
Ο Χριστός, όταν βρισκόταν στη Βηθανία με τους μαθητές Του θέλησε να φάνε και γιορτάσουν για τελευταίο βράδυ όλοι μαζί.
Πραγματικά συγκεντρώθηκαν οι δώδεκα μαθητές. Τότε ο Ιησούς γύρισε και τους είπε: «Ένας από σας σήμερα θα με προδώσει» Οι μαθητές ανησύχησαν και άρχισαν με αγωνία να τον ρωτούν. Τότε ο Ιησούς τους ανακοίνωσε ότι ο Υιός του ανθρώπου προχωρεί προς το λυτρωτικό θάνατο, σύμφωνα με τις προφητείες που έχουν γραφτεί γι΄ Αυτόν. Οι μαθητές αναρωτιόνταν τι να συνέβαινε.
Ο Διδάσκαλος πήρε στα χέρια του τον άρτο, δοξολόγησε τον Ουράνιο Πατέρα, έκοψε τον άρτο σε κομμάτια και τον μοίρασε στους μαθητές λέγοντας:
«Λάβετε φάγετε, αυτό είναι το σώμα μου».
Πήρε μετά το ποτήρι με το κρασί, ευχαρίστησε τον Πατέρα, έδωσε πάλι στους μαθητές λέγοντάς τους:
«Τούτο είναι το αίμα μου, με το οποίο επικυρώνεται η νέα διαθήκη και το οποίο χύνεται για τη Σωτηρία πολλών»
Σε αυτόν τον μυστικό Δείπνο, έγινε η πρώτη μετάληψη, με τον άρτο και τον οίνο, που μεταβάλλονται σε σώμα και αίμα του κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Μέσα στην ίδια βραδιά τα γεγονότα εξελίχθηκαν πολύ γρήγορα
Μετά το δείπνο βγήκαν όλοι στο όρος των Ελαιών, όπου ο Χριστός λυπημένος και ανυπόμονος αναχώρησε μόνος Του και γονατίζοντας, προσευχήθηκε ταπεινά στον πατέρα του.
Από την πολλή αγωνία έγινε ο ιδρώτας Του σαν σταγόνες πηχτού αίματος, οι οποίες έπεφταν στη γη.
Μόλις συμπλήρωσε την εναγώνια εκείνη προσευχή, έφθασε ο Ιούδας με τα τριάκοντα αργύρια στα χέρια, μαζί με ένοπλους στρατιώτες και πολύ όχλο και αφού τον χαιρέτισε και φίλησε πονηρά τον δάσκαλό Του, Τον παρέδωσε.
Συνέλαβαν λοιπόν τον Ιησού και τον έφεραν δεμένο στους Αρχιερείς, Άννα και Καϊάφα. Οι μαθητές σκορπίστηκαν και ο θερμότερος όλων, ο Πέτρος, τον ακολούθησε ως την αρχιερατική αυλή όπου αρνήθηκε από φόβο και αυτός ότι είναι μαθητής Του.
Εν τω μεταξύ ο Κύριος παρουσιάστηκε μπροστά στο παράνομο συνέδριο και κρίθηκε ένοχος θανάτου, επειδή τάχα βλασφήμησε.
Όταν ξημέρωσε, οδηγήθηκε στον Πιλάτο, ο οποίος ήθελε να Τον ελευθερώσει, και αρχικά είπε στους Ιουδαίους ότι δε βρίσκει καμιά πειστική κατηγορία εναντίον Του.
Έπειτα ζήτησε την απελευθέρωσή του με πρόφαση το έθιμο της εορτής, δηλαδή το να απελευθερώνεται κάθε χρόνο ένας από τους φυλακισμένους. Όμως σ’ αυτούς ήταν ο Βαραββάς πιο αρεστός από το Χριστό. Έτσι ο Πιλάτος, κάνοντας το χατίρι των Ιουδαίων, πρώτα-πρώτα μαστίγωσε τον Ιησού. Ύστερα τους Τον ξαναπαρουσιάσε δεμένο και φρουρούμενο από στρατιώτες, ντυμένο με κόκκινη χλαμύδα, αγκάθινο στεφάνι, να κρατάει ένα καλάμι στο δεξί Του χέρι και να εμπαίζεται από τους στρατιώτες που Του έλεγαν: «Χαίρε, βασιλιά των Ιουδαίων!».
Έτσι, αφού έκανε όλες αυτές τις παρανομίες για να τους ευχαριστήσει, πάλι τους είπε ο Πιλάτος:
«Δεν του βρίσκω καμία κατηγορία για να τον καταδικάσω ως ένοχο θανάτου».
Αυτοί όμως επέμεναν:
«Εμείς θα τον τιμωρήσουμε, γιατί ονομάζει τον εαυτό του υιό του Θεού». Καθώς λέγονταν όλα αυτά, ο Ιησούς σώπαινε.
Οι Ιουδαίοι πάλι από κάτω φώναζαν: «Το αίμα του ας πέσει σ’ εμάς και στα παιδιά μας. Εάν τον αφήσεις ελεύθερο δεν θα είσαι φίλος του Καίσαρα».
Τότε, λοιπόν, ο Πιλάτος Τον έδεσε, παρόλο που ήταν σίγουρος ότι δεν έφταιγε, και Τον παρέδωσε στη σταυρική καταδίκη, αφού πρώτα ελευθέρωσε το Βαραββά. Όταν τα είδε αυτά ο Ιούδας, πήγε και πέταξε τα αργύρια στο Ναό (μπροστά στους αρχιερείς) κι αφού έφυγε από κει, κρεμάστηκε από ένα δέντρο.
Οι στρατιώτες, αφού πρώτα ενέπαιξαν τον Ιησού χτυπώντας Τον με το καλάμι στο κεφάλι, Του φόρτωσαν το Σταυρό. Σύντομα όμως αγγάρευσαν τον Σίμωνα τον Κυρηναίο να τον σηκώσει στον υπόλοιπο δρόμο.
Έφτασαν στον Γολγοθά, που σημαίνει «κρανίου τόπος», περίπου στις εννέα το πρωί, κι εκεί Τον σταύρωσαν ανάμεσα σε δυο ληστές, για να θεωρηθεί απ’ όσους θα Τον έβλεπαν κι Εκείνος σαν κακούργος. Και μάλιστα, για να Τον εξευτελίσουν μοιράστηκαν μεταξύ τους τα ιμάτιά Του ( τα ενδύματα ).
Τον άρραφο χιτώνα Του όμως, τον έριξαν σε κλήρο (για να μην τον σχίσουν).
Έπειτα, όταν ο Σωτήρας μας είπε «Διψώ», ανακάτεψαν ένα πολύ πικρό χορτάρι με ξύδι και Του το πρόσφεραν.
Κι όχι μόνο αυτά, αλλά και πάνω στο Σταυρό Τον χλεύαζαν λέγοντας:
«Άλλους έσωσε, τον εαυτό του όμως δεν μπορεί να τον σώσει».
Τελικά μετά τις ύβρεις έγραψαν επιγραφή από πάνω Του, η οποία έλεγε: «Αυτός είναι ο Ιησούς, ο Ναζωραίος, ο Βασιλιάς των Ιουδαίων».
Εν τω μεταξύ ο ένας από τους ληστές έβριζε τον Ιησού. Ο άλλος όμως τον εμπόδιζε κι έντονα τον μάλωνε κι ομολογούσε πως είναι Υιός του Θεού. Τότε κι ο Σωτήρας μας ανταμείβοντάς τον για την πίστη του, του υποσχέθηκε ότι θα μείνει για πάντα μαζί Του στον Παράδεισο.
Τότε έγιναν φοβερά συμβάντα. Ο ήλιος έκρυψε τις ακτίνες του και επικράτησε το σκοτάδι για τρεις ολόκληρες ώρες, και μάλιστα στη μέση της ημέρας!
Και για να γίνει το Πάθος ολοφάνερο σε όλους η γη σείστηκε. Οι πέτρες άνοιξαν. Κι ακόμα αναστήθηκαν πολλά σώματα νεκρών και τέλος, το καταπέτασμα του Ναού σχίσθηκε στα δυο. Τότε ο Εκατόνταρχος, βλέποντας όλα αυτά τα παράδοξα και ιδίως το ότι σκοτείνιασε ο ήλιος, ομολόγησε μεγαλόφωνα:
«Αληθινά, αυτός ήταν Υιός του Θεού!».
Τότε Εκείνος είπε: «Τετέλεσται», δηλαδή όλα πια τελείωσαν, κι αφού έγειρε το κεφάλι παρέδωσε το Πνεύμα.
Ύστερα όλοι Τον εγκατέλειψαν κι έφυγαν, η μητέρα Του όμως καθόταν δίπλα στο Σταυρό μαζί με την αδελφή της τη Μαρία και τον Ιωάννη τον αγαπημένο Του μαθητή.
Οι Ιουδαίοι, δεν ανέχονταν να βλέπουν τα σώματα κρεμασμένα στο Σταυρό, επειδή έρχονταν η εορτή του εβραϊκού Πάσχα, και ζήτησαν από τον Πιλάτο να συντρίψουν τα σκέλη των καταδίκων, για να επισπευσθεί ο θάνατός τους. Και πράγματι, έσπασαν τα κόκαλα των δύο ληστών, γιατί ήταν ακόμα ζωντανοί. Όταν όμως έφτασαν στον Ιησού, βλέποντάς Τον ήδη νεκρό, δίστασαν να το κάνουν. Ένας όμως από τους Ρωμαίους στρατιώτες, για να κάνει το απάνθρωπο χατίρι των Ιουδαίων, σήκωσε το δόρυ του και λόγχισε το Χριστό στη δεξιά πλευρά Του. Κι αμέσως χύθηκε αίμα και νερό.
Όλα αυτά συνέβησαν μ’ αυτόν τον υπερφυσικό τρόπο. Κι όταν έφτασε πια το δειλινό, βγήκε ο Ιωσήφ απ’ την Αριμαθαία και με τόλμη πήγε στον Πιλάτο, που ήταν γνωστός του, και ζήτησε το σώμα του Ιησού. Εκείνος αφού του επέτρεψε να το πάρει, το κατέβασε απ’ τον Σταυρό με όλη του την ευλάβεια.
Όταν σε λίγο έπεσε η νύχτα, ήρθε κι ο Νικόδημος, φέρνοντας κάποιο μείγμα φτιαγμένο από σμύρνα και αλόη, κατάλληλο για την περίσταση. Αυτοί οι δυο Τον τύλιξαν μ’ ένα σεντόνι, όπως συνήθιζαν οι Ιουδαίοι να ενταφιάζουν, και Τον τοποθέτησαν εκεί κοντά, στο μνημείο που είχε σκαλίσει από πέτρα για τον εαυτό του ο Ιωσήφ και στο οποίο κανείς άλλος δεν είχε ταφεί πρωτύτερα. Τον έβαλαν μάλιστα στο κενό μνήμα, μην τυχόν, όταν αναστηθεί ο Ιησούς, οι εχθροί Του ειπούν ότι Αυτός αναστήθηκε.
ΜΕΓΆΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ
Η ημέρα του Επιταφίου. Γενική κινητοποίηση σε όλες τις γειτονιές, στις ενορίες και τους ναούς. Πολύ πρωί η μητέρα μας ξυπνάει κάθε Μεγάλη Παρασκευή, για να πάμε να στολίσουμε τον Επιτάφιο της Εκκλησίας μας.
Αλλού ξενυχτάνε αποβραδίς στον Επιτάφιο. Τα αγόρια της ενορίας μας με καλάθια βγαίνουν στους κήπους και τους αγρούς και μαζεύουν λουλούδια, πανσέδες και βιολέτες, πάπιες και μαργαρίτες, φούλια, πασχαλιές και τριαντάφυλλα. Τα φέρνουν στον νάρθηκα του ναού και τα αφήνουν στα κορίτσια για να αρχίσουν το κέντημα του Επιταφίου. Πάντα προμηθευόμαστε από τα σπίτια μας ένα μασουράκι κλωστή και μία βελόνα. Τα μικρά κορίτσια περνούν στις μακριές κλωστές βιόλες και πασχαλιές για να φτιάξουν τις γιρλάντες. Οι μεγαλύτερες κοπέλες διαλέγουν ξυλαράκια ομοιόμορφα, τα συναρμολογούν δένοντας τα με μάλλινη κλωστή. Πάνω βάζουμε τα μεγαλύτερα λουλούδια και τα δένουμε στερεά στον Επιτάφιό μας.
Όση ώρα διαρκεί ο στολισμός, τραγουδάμε τον Επιτάφιο θρήνο με τα μοιρολόγια και τους ψαλμούς «Έρρανον τον Τάφον», «Η ζωή εν τάφω»…
ΚΛΙΚ στην εικόνα
Αυτό γίνεται μέχρι να είναι όλα έτοιμα πριν από την αποκαθήλωση του Ιησού και την τοποθέτηση του μέσα στον Επιτάφιο.
Φιλοδοξούμε το βράδυ κατά την περιφορά και τη συγκέντρωση των Επιταφίων στην κεντρική πλατεία, ο δικός μας να είναι ο πιο όμορφος Επιτάφιος και εμείς να είμαστε η καλύτερη χορωδία.
Στην ακολουθία του Επιταφίου μία ατμόσφαιρα χαρμολύπης επικρατεί.
Η λύπη είναι μεγάλη για τον Μεγάλο Νεκρό που βρίσκεται μπροστά μας. Η χαρά είναι γιατί υπάρχει η ελπίδα και η βεβαιότητα της Αναστάσεως.
Το μοιρολόγι της Παναγίας*
*Σήμερα μαύρος ουρανός - Χρόνης Αηδονίδης
ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ
ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΟΥ
ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΠΑΖΛ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΟΜΗΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ
Για να δούμε τι θυμάστε
Βρίσκω τους ίδιους πίνακες
Η ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ ΚΑΙ Ο ΚΟΚΚΙΝΟΛΑΙΜΗΣ
Την ημέρα που σταυρώθηκε ο Χριστός στον ουρανό πετούσε ένα μικρό πουλάκι. Είχε άσπρο λαιμό, έξυπνα μάτια και καφετί χρώμα στα φτερά του. Όταν το πουλάκι είδε το Χριστό πήγε και έκατσε πάνω στο ξύλο του Σταυρού. Αισθάνθηκε λύπη για τον πόνο που είδε. Είδε το άγιο κεφάλι του Κυρίου που αιμορραγούσε και λυπήθηκε πολύ.
«Γιατί να υπάρχει πόνος στη ζωή; Δεν θα ήταν όλα καλύτερα αν οι άνθρωποι μπορούσαν να αντέξουν την αγάπη και την καλοσύνη;»: είπε το πουλάκι βγάζοντας ένα μικρό αναστεναγμό.
«Έι …σε ακούω» φώναξε μια φωνή. Το πουλάκι κοίταξε στη βάση του Σταυρού και είδε ένα μικρό άσπρο λουλούδι. Αν και ήταν μικρό ήταν πολύ όμορφο και μόλις είχε ανθίσει. «Σε καταλαβαίνω πουλάκι, και εγώ λυπάμαι πολύ» είπε το λουλούδι.
Το πουλάκι ένιωσε καλύτερα που το λουλούδι είχε συμπονέσει και αυτό τον Κύριο και είπε:
-Θα τραβήξω ένα αγκάθι από το Χριστό και θα τον κάνω να νιώσει καλύτερα.
-Ναι, ναι, θα τον ανακουφίσεις λίγο, είπε το λουλούδι
Αμέσως το πουλάκι πέταξε κοντά στον Κύριο, τράβηξε με το μικρό του ράμφος ένα αγκάθι. Στάλες από το αίμα του κύλησαν στο λαιμό του πουλιού και άλλες στα πέταλα του λουλουδιού. Και τότε συνέβη κάτι μοναδικό: το πουλάκι απέκτησε κόκκινο λαιμό και το λουλούδι κόκκινα πέταλα.
Από τότε το αίμα του Κυρίου μας χάρισε στο μικρό πουλί έναν πανέμορφο κόκκινο λαιμό και ονομάστηκε Κοκκινολαίμης.
Και το μικρό άσπρο λουλούδι μεταμορφώθηκε σε μια κατακόκκινη παπαρούνα.
Το τραγούδι του Σταυρού/
Κωστής Παλαμάς
Κι έγειρ’ Εκείνος το άχραντο κεφάλι και ξεψύχησεστο μαύρο το κορμί μου απάνου·άστρα γινήκαν τα καρφιά του μαρτυρίου του, άστραψακι από τα χιόνια πιο λευκός τα αιώνια του Λιβάνου.5Οι καταφρονεμένοι μ’ αγκαλιάσανεκαι σα βουνά και σα Θαβώρ υψώθηκαν εμπρός μου·οι δυνατοί του κόσμου με κατάτρεξαν,γονάτισα στον ίσκιο μου τους δυνατούς του κόσμου.Τον κόσμο αν εμαρμάρωσα, τον κόσμο τον ανάστησα,10στα πόδια μου άγγελοι οι Καιροί, γύρω μου σκλάβες οι Ώρες,δείχνω μια μυστική Χαναάν στα γαλανά υπερκόσμια·μα εδώ πατρίδες πάναγνες είσαστ’ εσείς, τρεις Χώρες!Ω πρώτη εσύ, Ιερουσαλήμ! του βασιλιά προφήτη σουμικρή είν’ η άρπα για να ειπεί τη νέα μεγαλοσύνη·15του Σολομώντα σου ο ναός μ’ αντίκρισε, και ράγισε·καινούρια δόξα ντύθηκαν της Ιουδαίας οι κρίνοι.Κι ύστερα υψώθηκα σ’ εσένα, ω Πόλη, εφτάλοφο όραμα,κι έγινα φως των ουρανών, το θάμα του Ιορδάνη,τους Κωνσταντίνους φώτισα και τους Ηράκλειους δόξασα,20και τρικυμίες δεν έσβησαν εμέ, μηδέ Σουλτάνοι.Και ύστερα, ταξιδευτής, ήρθα σ’ εσένα, ασύγκριτη,Αθήνα, των ωραίων πηγή, των εθνικών κορόνα,τον άγνωστο έφερα Θεό και, απόκοτος, αψήφησατην πολεμόχαρη Παλλάδα μες στον Παρθενώνα.25Και γνώρισα τους ιλαρούς θεούς, και στεφανώθηκατην αγριλιά της Αττικής, τη δάφνη απ’ την Ελλάδα,και ω λόγος πρωταγρίκητος! του Γολγοθά το σύγνεφοπήρε την άσπρη ομηρική του Ολύμπου λαμπεράδα.Τα είδωλα τ’ αφρόντιστα και τα πασίχαρα έφυγαν,30αλλ’ ούτε πια μεθάει τη γη το ασκητικό μεθύσι,ας λάμπει η μυστική χαρά στα γαλανά υπερκόσμια·είν’ εδώ κάτου μια ζωή, και είν’ άξια για να ζήσει.Με τα κλαδιά της φοινικιάς νέα ωσαννά λαχτάρισασ’ εσένα, ω Γη πανάγια και ω πρώτη μου πατρίδα·35σ’ εσέ γυρνώ, Ιερουσαλήμ, κι ένα τραγούδι φέρνω σου·είναι πλασμένο από ψυχή και από φωνή Ελληνίδα! 1902 |
Ο σταυρός του Χριστού, το τίμιο αίμα και οι κόκκινες παπαρούνες
Μια λαϊκή παράδοση της Κρήτης:
"Στον τόπο μας παιδί μου, οι παπαρούνες αργούνε ν' ανθίσουν. Περιμένουν να έλθει η Μεγάλη Σαρακοστή, να κυλήσουν οι μέρες, να περάσει η Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης και τη Μεγαλοβδομάδα όλα τα χωράφια είναι κατακόκκινα. Και ξέρεις γιατί; Τον Χριστό περιμένουν! Θέλουν να τον προϋπαντήσουν πάλι, παιδί μου, όπως έκαναν τότες, την εποχή που σήκωνε το σταυρό του κι ανηφόριζε κατάκοπος κι εξαντλημένος στο Γολγοθά. Μέχρις εκείνη τη μέρα δεν υπήρχε κόκκινη παπαρούνα στον κόσμο, άσπρες ήταν όλες. Σαν τα κρίνα κι αυτές.
Την ώρα, λοιπόν, που ανηφόριζε ο Χριστός στο Γολγοθά, συνέβηκε το μέγα θαύμα. Κουράστηκε να σηκώνει το σταυρό του, δεν άντεχε να κουβαλά τόσο βάρος στους ώμους του κι ακούμπησε το βαρύ ξύλο πάνω σ' ένα χαράκι για να ξαλαφρώσει και να πάρει ανάσα. Ο κόσμος ήταν στην καλή του ώρα εκείνη την εποχή, άνοιξη καιρού, Απρίλης μήνας. Αμέτρητες παπαρούνες ανθίζανε, άσπρες όλες.
Λύσσαξαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες όταν είδαν τον Κύριο να σταματά. Μήτε στιγμή, παιδί μου, δεν τον άφηναν οι άνομοι να ξαποστάσει. Ένας απ' αυτούς, ο πιο άγριος, σηκώνει τη λόγχη και την καρφώνει στα πλευρά του. Έτρεξε το τίμιο αίμα του, κύλησε στο κορμί του κι άρχισε να πέφτει σταγόνες-σταγόνες. Μα δεν έπεσε στο χώμα. Πάνω στους ανθούς της παπαρούνας έπεσε. Από τότε, όλες οι παπαρούνες βάφτηκαν κόκκινες. Και θα είναι κόκκινες μέχρι να στέκει ο κόσμος. Θ' ανθίζουν πάντα, μα δεν θα κρατιούνται για πολύ στη ζωή. Τα πέταλα πεθαίνουν πάνω στη νιότη τους, τα παίρνουν οι αέρηδες και τα σκορπούν στον κόσμο γιατί κι εκείνος που τους έδωσε το χρώμα με το αίμα του, κι εκείνος πέθανε νέος.
Και ξέρεις που θα βρεις τις πιο όμορφες παπαρούνες; Στα σταροχώραφα! Φυτρώνουν ανάμεσα στα στάρια και τα κριθάρια γιατί το πολύτιμο αίμα που σηκώνουν τα πέταλά τους φέρνει την ευλογία στον καρπό, δηλαδή στο ψωμάκι του φτωχού".
Το μοιρολόι της Παναγιάς, σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα, σήμερα άγγελοι αρχάγγελοι όλοι μαυροφορούνε, σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται (μοιρολόι από τη Μικρασία).
Τι μπορώ να κάνω στο σπίτι αυτές τις μέρες
Εάν ναι, γύρνα τον τροχό και πάρε μερικές όμορφες ιδέες από εδώ!
Εάν έχεις άλλες ενδιαφέρουσες ιδέες να προτείνεις, γράψε τις ιδέες σου στο σχόλιο παρακάτω για να τις διαβάσουμε.
Καλή συνέχεια!
ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Γρηγορίου Ξενόπουλου, «Το πρώτο μου Πάσχα»
Από το ιστορικό πλέον περιοδικό "Η Διάπλασις των Παίδων" που πρωτοεκδόθηκε το 1879 για 70 χρόνια με κάποιες περιοδικές διακοπές. Φημιζόταν για την ποικιλία του περιεχομένου, την καλλιτεχνική του εικονογράφηση το καινοτόμο παιδαγωγικό πνεύμα του που συνδύαζε τη μόρφωση και την ψυχαγωγία, την απλότητα στη διατύπωση, τη γνώση της παιδικής ψυχολογίας, την πρωτοτυπία στην διάρθρωση των στηλών. Στο περιοδικό διετέλεσε εκδότης και ο Γρηγόρης Ξενόπουλος, ο μεγάλος λογοτέχνης, ο οποίος υπέγραφε τα κείμενά του με το ψευδώνυμο Φαίδων.
Με ΚΛΙΚ στην εικόνα μπορείς να το διαβάσεις...
Μπορείς να το διαβάσεις κι εδώ ή στη συνέχεια της ανάρτησης.
Πολλοί άλλοι μεγάλοι λογοτέχνες έχουν αναφερθεί στο Πάσχα και μπορείς να τους διαβάσεις με ΚΛΙΚ από τον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Τα Άγια πάθη και η Ανάσταση (λογοτεχνικά κείμενα, εικονογραφία, υμνογραφία)
ΒΙΝΤΕΟ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ
ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ :
Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟ https://anoixtosxoleio.weebly.com
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ!!!
Και για να περάσουμε δημιουργικά το χρόνο μας μπορούμε να λύσουμε ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7077
ή
να κάνουμε κατασκευές για να στολίσουμε εορταστικά το σπίτι μας ή να τις χαρίσουμε:
ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΕΣ ΕΔΩ
ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΕΔΩ ΜΕ ΚΛΙΚ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ PRESS PAPIER
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ
Γρηγορίου Ξενόπουλου, «Το πρώτο μου Πάσχα»
Aγαπητοί μου,
Aυτές τις ημέρες ξαναγυρίζω πάντα στα παιδικά μου χρόνια.
Kαι θυμάμαι τις θαυμάσιες εκείνες γιορτές που χαιρόμουν στην πατρίδα μου, όταν ήμουν μικρό αμέριμνο παιδί κι είχα τους καλούς μου γονείς να με φροντίζουν και να μ' οδηγούν σε όλα. Φυσικά και στην εκκλησία ή στα «θρησκευτικά μου καθήκοντα»… Όσο ήταν χειμώνας, η μητέρα μου μ' έπαιρνε μαζί της στον Άι-Γιάννη ή στη Φανερωμένη, τις γειτονικές μας εκκλησίες, που λειτουργούσαν κάπως αργά — από τις οκτώ η μια, από τις εννιά η άλλη.
Mα όταν έμπαινε η άνοιξη, που μπορούσα να ξυπνώ και να βγαίνω πιο πρωί, ο πατέρας μου μ' έπαιρνε στην Eπισκοπιανή ή στον Άγιο Xαράλαμπο, εξοχικές εκκλησίτσες αυτές, σ' ένα ωραίο παραθαλάσσιο προάστιο, που λειτουργούσαν από τις επτά. Mετά τη λειτουργία, κάναμε κι έναν περίπατο στους Kήπους και γυρίζαμε λιγάκι κουρασμένοι μα πολύ ευχαριστημένοι κι οι δυο.
Ω, ήταν τόσο όμορφα! H άνοιξη είχε στολισμένες τις πρασινάδες με μαργαρίτες άσπρες και κίτρινες, με ολοκόκκινες παπαρούνες και μ' άλλα γαλάζια ή μαβιά αγριολούλουδα. Tί πολύχρωμο το χαλί που απλωνόταν στα χωράφια! Tο έβλεπα κι από την ανοιχτή πόρτα της εκκλησιάς, καθώς άκουγα τα ψαλσίματα, τις ευχές και τα ευαγγέλια. Tα ευαγγέλια προπάντων μ' άρεσαν πολύ. Eίναι τόσο ποιητικά αυτά που λένε πριν και μετά το Πάσχα!
Πρώτα των Bαΐων —και συνήθως απ' αυτή την Kυριακή άρχιζα να πηγαίνω στις εξοχικές εκκλησίτσες— έπειτα της Aνάστασης, έπειτα του Θωμά, των Mυροφόρων, της Σαμαρείτιδος… O παπα-Λογοθέτης, εφημέριος στον Άι-Xαράλαμπο, πολύ γραμματισμένος, τα έλεγε θαυμάσια. Kι όχι ψαλτά με μπάσα και σικόντα, όπως σ' άλλες εκκλησιές· αλλά διαβαστά, καθαρά, σταράτα, λέξη προς λέξη, και μ' έκφραση, με τόνο ώστε να καταλαβαίνη το νόημα κι ο αγράμματος. Kι αλήθεια, στις εκκλησίτσες εκείνες το περισσότερο πήγαιναν απλοί, ταπεινοί άνθρωποι του λαού — ψαράδες, βαρκάρηδες, κηπουροί, μυλωνάδες. Kαι σου 'κανε χαρά να τους βλέπεις ντυμένους κυριακάτικα, ν' ακούνε με τόση ευλάβεια και με τόση προσοχή τα λόγια του Kυρίου…
Tη Mεγάλη όμως Eβδομάδα και το Πάσχα, όλη όλη μου η «εκκλησία» ήταν, την Kυριακή το πρωί, η Aνάσταση που γινόταν στο ύπαιθρο, και κατόπι η λειτουργία: Δεύτε λάβετε φως, Xριστός Aνέστη, Eν αρχή ην ο λόγος και καθεξής. Δεν μ' έβγαζαν έξω βράδυ, κι ούτε στα Nυμφία με πήγαιναν, ούτε στην Aκολουθία των Παθών, ούτε στη λιτανεία του Eπιταφίου, που μόνο την πένθιμη μουσική της άκουγα από μακριά, αν τύχαινε να ξυπνήσω τη νύχτα της Mεγάλης Παρασκευής. Έτσι δεν ήξερα καλά τί προηγήθηκε απ' την Aνάσταση. Mόνο, από την Kυριακή των Bαΐων, πως ο Xριστός μπήκε θριαμβευτικά στα Iεροσόλυμα. Aλλά τί έκαμε κει, τί τον έκαμαν, άκρες μέσες: Kάποιος Mυστικός Δείπνος, κάποιος σταυρικός Θάνατος, κάποια Tαφή σε καινό μνημείο… Tί να ήταν αυτά; Πώς να είχαν γίνει; Mόλις είχα μια ιδέα.
Kι άξαφνα… τα έμαθα όλα! Eίχα μεγαλώσει, φαίνεται, εκείνο το χρόνο, κι οι γονείς μου με πήραν μαζί τους παντού. Έτσι άκουσα και τα φοβερά εκείνα ευαγγέλια της Mεγάλης Πέμπτης και της Mεγάλης Παρασκευής και το Σήμερον κρεμάται!… Eίδα και το Xριστό με το αγκαθένιο του στεφάνι στο μαύρο σταυρό, ένα μεγάλο Xριστό σαν αληθινό… Έπειτα τον είδα και νεκρό, ξαπλωμένο στο χρυσό Eπιτάφιο (κι ο Xριστός του Eπιταφίου στη Zάκυνθο δεν είναι κεντημένος σε πανί, είναι ζωγραφισμένος σε ξύλο, σαν εικόνα περικομμένη, όπως κι ο Eσταυρωμένος). Kαι θυμούμαι ακόμα τί αλλιώτικη εντύπωση, τί μεγαλύτερη χαρά μού έκανε το Πάσχα στην εκκλησίτσα, την πρώτη φορά, αφού είχ' ακούσει πια κι ιδεί και μάθει όλα τα προηγούμενα. Mπορώ να πω πως αυτό ήταν το πρώτο μου Πάσχα.
Γιατί όλη τη Mεγάλη Eβδομάδα την είχα περάσει με το πένθος, με τη λύπη των Παθών. Eίχα παρακολουθήσει το Xριστό στο μαρτύριό του, στην αγωνία του, στο θάνατό του· είχ' ακούσει και τη Διαθήκη του, είχα παρακαθίσει και στο Mυστικό Δείπνο, είχ' ακολουθήσει και την εκφορά του, κλαίγοντας μαζί με τη Θλιμμένη Mητέρα, που κι αυτή ακολουθούσε ζωγραφιστή σε μια μεγάλη εικόνα σαν αληθινή: ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον… Γι' αυτό το Xριστός Aνέστη μου έκαμε ύστερα τόση χαρά, τόση αγαλλίαση· γι' αυτό μου φάνηκε σα μιαν υπέρτατη ικανοποίηση, σα μια νίκη, σαν ένας θρίαμβος. Eκείνος που φόρεσε για εμπαιγμό ψεύτικη πορφύρα. Eκείνος που ποτίσθηκε χολή και ξίδι, και μαστιγώθηκε, και καρφώθηκε σε ξύλο, και πέθανε μαρτυρικά, σαν άνθρωπος, έβγαινε ζωντανός από τον τάφο κι ανέβαινε στον ουρανό σα Θεός!
Έτσι έπρεπε να είναι. Για να μου δώση τόση χαρά η Aνάσταση, έπρεπε να προηγηθεί το Πάθος· για να μου κάμη τόση εντύπωση το Πάσχα, έπρεπε να γνωρίσω τη Mεγάλη Eβδομάδα. Mαθαίνοντας όσα έμαθα εκείνον το χρόνο, μάθαινα τη ζωή, που ώς τότε ήμουν πολύ μικρός για να την ξέρω, αφού οι γονείς που με φρόντιζαν και μ' οδηγούσαν, δεν με πήγαιναν παρά στις χαρούμενες κυριακάτικες λειτουργίες και με προφύλαγαν απ' τα λυπητερά, που δεν ήταν ακόμα για μένα. Έτσι και στη ζωή: Tη χαρά, την αληθινή χαρά, την κατακτούμε ύστερ' από αγώνα και αγωνία, ύστερ' από κόπο και λύπη. Πριν από κάθε μας Πάσχα, πρέπει να περάσουμε μια Mεγάλη Eβδομάδα.
Ω, αυτό το ξέρετε και σεις από τώρα. Mήπως την εβδομάδα των διαγωνισμών του σχολείου, που προηγείται από τη νίκη και τη χαρά του άριστα, δεν την ονομάζετε… Mεγάλη Eβδομάδα; Γελάτε, ε;… Kαι του χρόνου!
Σας ασπάζομαι
ΦAIΔΩN
[πηγή: Aνθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού, Μέρος Τρίτο, Oργανισμός Eκδόσεως Διδακτικών Bιβλίων, Αθήνα 1975, σ. 227-230]
Στο οδοιπορικό μας ιδιαίτερα στην προσέγγιση του νοήματος των Αγίων Ημερών των Παθών ανατρέξαμε στα βιβλία:
- Καινή Διαθήκη, εκδ. Ελληνική Βιβλική Εταιρία
- Αγγελικής Θ. Μαστρομιχαλάκη, Πάσχα Ελληνικό, εκδ. Ακρίτας, 2003
- Πρωτοπρεσβύτερου Αλέξανδρου Σμέμαν, Η Μεγάλη Εβδομάδα, μετ. Ελένη Γκαναούρη, εκδ. Ακρίτας, 1993
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου