Θούριος (Ρήγα Βελεστινλής)

Θούριος

(Ρήγας Βελεστινλής)

{απόσπασμα}

Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,

Mονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά;

Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,

Nα φεύγωμ’ απ’ τον Kόσμον, για την πικρή σκλαβιά.

Nα χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα, και Γονείς,

Tους φίλους, τα παιδιά μας, κι’ όλους τους συγγενείς.

Καλλιώ ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,

Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή.

Τι σ’ ωφελεί αν ζήσης, και είσαι στη σκλαβιά,

Στοχάσου πως σε ψένουν καθ’ ώραν στη φωτιά.

Βεζύρης, Δραγουμάνος, Aφέντης κι αν σταθής,

O Tύραννος αδίκως, σε κάμει να χαθής.

Δουλεύεις όλ’ ημέρα, σε ό,τι κι αν σοι πη,

Kι’ αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιη.

Ο Σούτζος, κι’ ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής,

Γγίκας, και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν’ να ιδής.

Ανδρείοι Kαπετάνοι, Παπάδες, λαϊκοί,

Σκοτώθηκαν κι’ Aγάδες, με άδικον σπαθί.

Kι αμέτρητ’ άλλοι τόσοι, και Τούρκοι, και Ρωμιοί,

Zωήν, και πλούτον χάνουν, χωρίς καμμιά ‘φορμή.

Ελάτε μ’ έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν,

Nα κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον Σταυρόν.

Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν,

Nα βάλλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν.

Oι νόμοι νάν’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός,

Kαι της πατρίδος ένας, να γένη Aρχηγός.

Γιατί κ’ η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά,

Nα ζούμε σα θηρία, είν’ πλιο σκληρή φωτιά.

Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον Oυρανόν,

Aς πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.

Γράψε μου τα δικά σου συναισθήματα ακούγοντας το Θούριο.

Προσπάθησε να βρεις και υπογράμμισε:

1η ενότητα : προοίμιο- δυσκολίες των κλεφτών από τη σκλαβιά ( τα δεινά της σκλαβιάς )

2η ενότητα : Αποτελέσματα δουλείας

3η ενότητα :Προτροπή σε απελευθερωτικό αγώνα

4η ενότητα :όρκος για κοινό αγώνα και συνέπειες παράβασης του όρκου

Ρήγας Φεραίος

Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα από το Βυζαντινό Μουσείο

Τι συμβολίζει;

Ο Ρήγας Βελεστινλής (Φεραίος) γεννήθηκε στη Θεσσαλία το 1757. Σπούδασε πρώτα στο χωριό του, το Βελεστίνο και μετά στη Ζαγορά, ένα χωριό του Πηλίου, στο Άγιο Όρος και στην Κωνσταντινούπολη.

 Λένε ότι εγκατάλειψε το χωριό του, όταν σκότωσε ένα Τούρκο που του φέρθηκε αυταρχικά. Στο Άγιο Όρος ήρθε σε επαφή με τη μεγάλη βιβλιοθήκη της Αθωνιάδας Ακαδημίας και με τις ιδέες του διαφωτισμού. Στην Κωνσταντινούπολη έμαθε ξένες γλώσσες και γνωρίστηκε με το μεγάλο διερμηνέα του σουλτάνου, τον οποίο ακολούθησε στην Μολδαβία, όταν αυτός έγινε ηγεμόνας της.

 Αργότερα έγινε γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας.

Όταν αυτός τιμωρήθηκε με αποκεφαλισμό για την ήττα των Τούρκων στο ρωσοτουρκικό πόλεμο, ο Ρήγας (σε ηλικία 33 ετών) διέφυγε στη Βιέννη, την οποία έκανε κέντρο της επαναστατικής τους δράσης.

Μέρος της επαναστατικής του δράσης αποτελούσε η συγγραφή και έκδοση επαναστατικών τραγουδιών, όπως ο Θούριος και προκηρύξεων, του συντάγματος της ελληνικής δημοκρατίας, εκλαϊκευμένων επιστημονικών έργων κλπ. Για την επαναστατική του δράση συνελήφθη από την αυστριακή αστυνομία που τον παρέδωσε στους Οθωμανούς. Ύστερα από βασανιστήρια στραγγαλίστηκε μαζί με τους επτά συντρόφους του. Τα πτώματα τους πετάχτηκαν στο Δούναβη.

Τα πιο σημαντικά του έργα, αντιπροσωπευτικά των επαναστατικών πολιτικών του ιδεών, ήταν:

α) Η «Χάρτα της Ελλάδος», 

γνωστή και ως «Μεγάλη Χάρτα του Ρήγα», δωδεκάφυλλος χάρτης, έργο μεγαλειώδες στη σύλληψη και την εκτέλεσή του. Απεικόνιζε όλη τη Βαλκανική, από το Δούναβη ως την Κρήτη και από το Ιόνιο ως τη Δυτική Μικρά Ασία, δηλαδή όλη την έκταση όπου οραματιζόταν ο Ρήγας να απλώσει το κίνημά του. Ο χάρτης ήταν διακοσμημένος με παραστάσεις από την ελληνική μυθολογία και από τις μεγάλες στιγμές της αρχαίας και της βυζαντινής ιστορίας. Είχε ακόμη επιγράμματα, καταλόγους Βυζαντινών αυτοκρατόρων, απεικονίσεις ελληνικών νομισμάτων και δίπλα στις σύγχρονες ονομασίες αναγράφονταν και οι αρχαίες. Δικαιολογημένα χαρακτηρίστηκε ως «Πατριδογνωστική εγκυκλοπαίδεια».

β) Ο «Θούριος», 

το έργο με την πιο πλατιά διάδοση στους υπόδουλους Έλληνες, ένα φλογερό επαναστατικό σάλπισμα, που καλούσε όλους τους λαούς της Βαλκανικής σε γενική εξέγερση.

γ) Το «Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας»,

η εφαρμογή σε συγκεκριμένο κείμενο των πολιτικών ιδεών του Ρήγα. Τυπώθηκε σε μεγάλο τετρασέλιδο, μαζί με το Θούριο και μια επαναστατική προκήρυξη, και είχε τον τίτλο «Νέα πολιτική διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης, της Μ. Ασίας, των Μεσογείων νήσων και της Βλαχομπογδανίας». Για τη σύνταξή του ο Ρήγας βασίστηκε στα γαλλικά επαναστατικά συντάγματα, και ιδιαίτερα στο σύνταγμα του 1793, και παρουσίαζε το πολίτευμα που θα επικρατούσε στην ελληνική δημοκρατία, η οποία θα προερχόταν από την επανάσταση. Το έργο κατασχέθηκε από την αυστριακή αστυνομία και μόνο χειρόγραφα αντίγραφά του σώθηκαν.